Ποιός φοβάται το φάντασμα του Grexit;

Η "διαμάχη" για τη υπεροχή ή μη του τρίτου "μνημονίου" έναντι των (δύο) προηγούμενων κατέστη ταχέως άκαρπη, εξ αιτίας του γεγονότος οτι η συγκρισιμότητα αυτών δεν είναι δυνατή και υπηρετεί μόνον ανάγκες της τρέχουσας πολιτικής ρητορικής.

(απο matrix24.gr, Γιάννης Κυριόπουλος)

Εξ αντικειμένου, η σωρευτική βλαπτική δράση τους καθιστά έκαστον επόμενο, χείρον του προηγούμενου.

Κατά συνέπεια, η εστίαση της πολιτικής συζήτησης επ'αυτού είναι άνευ νοήματος και εμφανίζεται ως πολιτική αμηχανία, προ των σκληρών ερωτημάτων τα οποία τίθενται απο τα συνεχή μέτρα και κυρίως τα οδυνηρά αποτελέσματά τους.

Το στρατηγικό δίλημμα της χώρας, μετά την οικονομική κρίση, συνοψίζεται στην επιλογή ανάμεσα σε μια πολιτική δραστικής υποτίμησης (με την επιβολή "μνημονίου") και σε μια προσέγγιση αύξησης της ενεργού ζήτησης (χωρίς όμως τη δυνατότητα αυτοτελούς νομισματικής πολιτικής).
Βεβαίως, η πρώτη εκδοχή έχει ήδη επικρατήσει και υλοποιείται πλέον, επί μακρόν, με την επιβολή της διεθνούς επιτήρησης και των "μνημονίων".
Η "μνημονιακή" στρατηγική βασίζεται στο θεωρητικό σχήμα της γενικής υποτίμησης δια της οποίας επιδιώκεται να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα και να υπάρξει ελκυστικό πλαίσιο για την αύξηση των επενδύσεων. Για την επίτευξη αυτού, έχουν ληφθεί πρωτοφανή -στην οικονομική ιστορία- μέτρα δημοσιονομικής περιστολής, μείωσης των μισθών και των συντάξεων και "διαρθρωτικά" μέτρα διαφόρων τύπων τα οποία αποδεικνύονται στη πλειονότητά τους αντιφατικά και ατελέσφορα.
Σε αντίθεση, η επίκληση ενος προγράμματος αύξησης της ενεργού ζήτησης σε συνθήκες νομισματικής ασφυξίας φαίνεται οτι δεν είναι πραγματοποιήσιμη.
Εν άλλοις, το πραγματικό δίλημμα επαναδιατυπώνεται ως ακολούθως: "μνημονιακή" λιτότητα ή κεϋνσιανισμός χωρίς χρήματα.
Η αξιολόγηση του προγράμματος -εκ της εμπειρίας και του αποτελέσματος- είναι οριστική και συντριπτική. Ομοίως και η προσπάθεια η οποία έχει καταβληθεί, απο το σύνολο του ελληνικού πληθυσμού,είναι τεράστια και πρωτοφανής. Τα ποσοτικά στοιχεία καθώς και τα δεδομένα των ποιοτικών προσεγγίσεων καταμαρτυρούν με καταλυτικό τρόπο την -ευρείας έκτασης- βλαπτική έκβαση του "μνημονιακού" εγχειρήματος.
Η επιτυχής διεκπεραίωση του προγράμματος εξυγίανσης, εικάζεται οτι δεν είναι πλέον κατ' ουδένα τρόπο εφικτή, ενώ η εμμονή στα "μνημονιακά" μέτρα μπορεί να πυροδοτήσει μια σειρά κοινωνικών "εκρήξεων". Από την άλλη πλευρά, η επιλογή μιας εναλλακτικής επεκτατικής πολιτικής γέμει πλήθους αβεβαιοτήτων, δεδομένου οτι σχετίζεται με την έξοδο από τη νομισματική ένωση. Ομως, η επιλογή αυτή βαθμιαία ισχυροποιείται εξ αιτίας του γεγονότος οτι το "μνημονιακό" πρόγραμμα είναι ατελέσφορο και το ευρωπαϊκό διευθυντήριο απρόθυμο -και χωρίς έμπνευση- να συνδράμει σε μια διαδικασία πλήρους απεμπλοκής.
Υπό το πρίσμα αυτό, επανέρχεται -ουχί αδίκως- το σύνηθες αλλά διαρκώς απωθούμενο κρίσιμο ζήτημα της συγκυρίας δηλαδή το φάντασμα του Grexit στη πολιτική και οικονομική ζωή, όχι ως αντισυστημική πρόταση ή προσωρινή ανάπαυλα, αλλά ως κατάρρευση της "μνημονιακής" πρότασης και της συνολικής πολιτικής της ευρωπαϊκής ένωσης και της ακραίας κόπωσης την οποία εχει επιφέρει στην ελληνική κοινωνία.
Το θέμα καθίσταται εκ νέου επίκαιρο, επειδή η κοινωνική ανοχή είναι πλέον οριακή και κυρίως η στάση των θεσμών της ένωσης μη παραγωγική και μη αντιρροπούμενη από ενα αναγκαίο και εμπνευσμένο πρόγραμμα διαρθρωτικών αλλαγών (για την απελευθέρωση των δημιουργικών παραγωγικών, κοινωνικών και άλλων δυνάμεων) στο κράτος, στην οικονομία και τη κοινωνία.
Ενδεχομένως η επαναφορά του Grexit, να υπερβαίνει την συνήθη τακτική του διαπραγματευτικού παιγνίου ή τις μη τεκμηριωμένες ιδεοσχηματικές αφηγήσεις, αλλά να συνιστά μια λυτρωτική διέξοδο απο τη βαρύτατη κοινωνική και πολιτική κόπωση στην οποία εχει βυθιστεί η χώρα, η οποία δεν εμφανίζεται να έχει εφεδρείες ελπίδας και πνευματικής δύναμης, ως προϋποθέσεων για την απαιτούμενη κοινωνική και εθνική ανάταση.
Συνεπώς, η απουσία "αντιμνημονιακού" μένους δεν είναι αποτέλεσμα του πρόσφατου συσχετισμού των δυνάμεων, αλλά μάλλον της πολιτικής και κοινωνικής κόπωσης και της έλλειψης ελπίδας για ολική επαναφορά στη "κανονική" ζωή.
Τούτου δοθέντος, ειναι πλέον ορατή η προοπτική εμφάνισης μιας σειράς κοινωνικών "εκρήξεων" οι οποίες υπερβαίνουν τη παραδοσιακή διάκριση: "μνημόνιο"-"αντιμνημόνιο" και τους περιορισμούς της κλασικής πολιτικής γεωγραφίας.
Η αίσθηση του πολιτικού και κοινωνικού αδιεξόδου είναι κυρίαρχη στη χώρα και το φάντασμα του Grexit πλανιέται ως λυτρωτική έξοδος απο την πενταετή "πολιορκία".
Τα κλασικά πολιτικά μέτρα περιορίζονται σε μια διαρκώς ατελέσφορη διαδικασιολογία, η οποία σε συνδυασμό με τη αμείλικτη παρουσία των αριθμών-αποτελεσμάτων, επισημαίνουν την αυξανόμενη απόσταση της χώρας απο τις απαιτήσεις των "μνημονίων" αλλά και των θέσεων του ευρωπαϊκού διευθυντηρίου. Η έκφραση της αντίθεσης σε αυτή τη κατάσταση τείνει, προϊόντος του χρόνου, να λάβει χαρακτηριστικά κινήματος "απελευθέρωσης".